Tüccar ve sanayicilerin gerek birbirleriyle veya yabancılarla olan gerekse yabancıların birbirleriyle olan ticari ve sınai alanda çıkacak ihtilaflarının süratle halli için 'TOBB Tahkim Şartnamesi´ hazırlanıp yürürlüğe konularak TOBB nezdinde bir Tahkim Divanı oluşturulmuştur.
Bütün dünyada ticari ve sınai ihtilaflar tahkim ile, özellikle bağımsız tahkim kuruluşları marifetiyle çözülmektedir. Çünkü tahkim, adli yargıya oranla daha süratli ve ticari sırların korunması bakımından daha güvenli bir yargı yoludur ve usulü şartlar yerine getirilmek kaydıyla, tahkim kararları da tıpkı mahkeme ilamları gibi icra edilebilir kararlardandır.
TOBB Tahkim Divanı, ihtilafları bizzat halletmez, şartname kuralları çerçevesinde bağımsız ve ehil hakem kurulları tarafından süratle, güvenle ve adaletle hallini gerçekleştirir. Ancak bu yargı yolundan yararlanabilmek için, her tacir ve sanayicinin, yaptıkları sözleşmelere, 'bu sözleşmeden doğacak ihtilaflar, TOBB Tahkim Şartnamesi hükümleri uyarınca tahkim yoluyla halledilir.´ kaydını, (tahkim şartını) koymaları gerekli ve yeterlidir. Buna ek olarak, sözleşmede, ihtilafın tek hakemle mi, yoksa üç hakemle mi halledileceği, tahkim yeri, tahkim dili ve ihtilafa uygulanacak maddi hukukun belirtilmesinde de yarar vardır. Taraflar TOBB´nin hakemliğine başvurmak üzere anlaşmışlarsa, TOBB Tahkim Şartnamesi hükümlerini de aynen kabul etmiş olurlar. Taraflardan biri bu anlaşmaya rağmen tahkimi reddederse, bu redde rağmen tahkim icra edilir. TOBB tahkimine başvurmak isteyen taraf, ihtilafın taraflarının ticari unvan, uyruk, sıfat ve adreslerini, delilleriyle birlikte kendi iddialarını, hakem seçimi ve sayısı ile ilgili bilgi ve belgeleri içeren başvurusunu, TOBB Tahkim Divanı Başkanlığı´na (sekreteryası TOBB Hukuk Müşavirliğine) yapar ve divan tarafından belirlenmiş olan tahkim giderini öder. Ödemeler, kaideten taraflarca eşit olarak, bir taraf ödemediği taktirde, tümü diğer tarafça ödenir. Hakemin veya hakemlerin vereceği karada; giderlerin taraflar arasında nasıl tahkim edileceği hükme bağlanır. Bu giderler peşin ödenmedikçe, dava açılmış sayılmaz ve duruşmaya başlanmaz. İhtilaf, tek yada üç hakem marifetiyle halledilir. Taraflar ihtilafın tek hakem tarafından hallinde anlaşmışlarsa, hakemi beraberce seçerek Divan´ın onayına sunarlar. Taraflardan biri, süresi içinde hakemi seçmez ise, onun yerine hakemi Divan tayin eder. Taraflar, seçtikleri hakemlerin belli bir sürede üçüncü hakemi seçmelerini öngörmüşlerse bu süre içinde üçüncü hakemin seçilmesi gerekir ve bu seçimi Divan onaylar. Bu sürede üçüncü hakemin seçiminde taraf hakemleri anlaşamazlarsa, bu Divanca seçilir ve hakem mahkemesine başkanlık eder. Divan şartname hükümleri dairesinde, tarafların seçtiği hakemleri onaylamama yetkisine sahiptir. Taraflar kendi hakemini, TOBB Tahkim Divanı Hakem Listesinden seçebilecekleri gibi, bu liste dışında güvendikleri ve Şartnamedeki vasıflara sahip başka bir kimseyi de seçebilirler. Divan hakemleri seçer veya onaylarken, tarafların tabiiyetlerini, ihtilaf konusunu ve hakemlerin taraflar ile ilişkisiz ve bağımsız olmalarını dikkate alır.
Türk işletme ile yabancı firma arasındaki ihtilaflarda, tek hakem veya hakem heyeti başkanı, tarafların uyruğu oldukları ülkeler dışındaki bir ülkeden seçilir. Hakem mahkemesi, uygun vasıtalara başvurarak en kısa zamanda davayı yürütmek, tarafları ve gerektiğinde tanık dinlemek, bilirkişi tayin etmek ve ihtilafı en çok altı ay içinde sonuçlandırmakla görevli ve yetkilidir.
TOBB
Atatürk Bulvarı No:149 Bakanlıklar/ ANKARA
Tel: (312)4184321
Faks: (312)4171557
www.tobb.org.tr
kobi@tobb.org.tr
İstanbul Sanayi Odası Tahkim Bürosu
Tel: (212)4556800
Faks: (212)5138448