TÜRKİYE EKONOMİSİ ve MANİSA İLE İLGİLİ ÖZET RAPORLAR
Ülkemiz ve Manisa ile ilgili Temmuz-Ağustos 2019tarihine kadar gerçekleşen ekonomik gelişmeler ile ilgili özet rapordur. Bu rapor TEPAV tarafından sunulan ve ilgili kurumların sundukları raporlardan oluşturulmuştur.
Prof.Dr. Hüseyin AKTAŞ
Prof.Dr. Mahmut KARĞIN
Manisa TOBB Akademik Danışmanları
Özetin Özeti (Temmuz-Ağustos 2019):
1.Enflasyon oranı %15,01 – son 15 ayın en düşüğü:Endeks, bir önceki yılın aynı ayına göre ise yüzde 15,01 oranında artış göstermiştir.
2. Ağustos ayı Reel Kesim Güven Endeksi (RKGE) Arttı: Ağustos ayında Reel Kesim Güven Endeksi (Şekil 1) bir önceki aya göre yüzde 4,3 oranında artmıştır. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre ise yüzde 6,3 oranında artmıştır.
3. İnşaat ve Hizmet Sektörü Güven Endeksi: 2019 yılı Temmuz ayında 52,4 olan mevsim etkilerinden arındırılmış inşaat sektörü güven endeksi, 2019 yılı Ağustos ayında 3,1 puan artarak 55,5 değerine yükselmiştir. Hizmet sektörü güven endeksi ise 2018 yılı Ağustos ayına göre yüzde 1,3 oranında artarak 89,1 puana yükselmiştir.
4.Haziran 2019 Sanayi Üretim Endeksi:Haziran ayında Türkiye (TR) Geneli Sanayi Üretim Endeksi bir önceki aya (Mayıs 2019) göre yüzde 3,7 azalış göstermiştir.
5. TEPAV Perakende Güven Endeksi 2.8.2019:Perakende güveni, Temmuz 2019’da bir önceki aya göre 5,2 puan, bir önceki yılın aynı dönemine göre 10,7 puan azaldı.
6. 2019 Temmuz Ayı Kurulan ve Kapana Şirket Sayıları:2019 yılı Temmuz ayında kurulan şirketlerin sayısında bir önceki aya göre %57,00 oranında artış oldu. Manisa’da kurulan şirket sayısı 55, kapan 6 oldu. Geçen yıl aynı dönemde bu rakamlar 44 ve 7.
7.Özel Sektör Yurtdışı Borcu: 2019 yılı Haziran ayı itibarıyla özel sektörün yurt dışından sağladığı uzun vadeli kredi borcu 2018 yılsonuna göre %3,7 (~7,8 milyar dolar) azalarak yaklaşık 201,7 milyar ABD doları olmuştur. Aynı dönemde kısa vadeli kredi borcu ise %19,2’lik bir düşüşle 12,4 milyar ABD doları seviyesine gerilemiştir.
8.2019 Haziran Kısa vadeli dış borç verileri: Kısa vadeli dış borç stoku 2019 yılı ikinci çeyrek itibarıyla 2018 yılsonuna göre 5,9 milyar ABD doları artmış ve yaklaşık 122,9 milyar ABD doları olarak gerçekleşmiştir.
9. Ekonomi %1,5 daraldı:GSYH büyüme hızı, 2019’un ikinci çeyreğinde yüzde -1,5 seviyesinde gerçekleşmiştir.
1.Temmuz 2019 Tüketici Fiyat Endeksi’ne (TÜFE) ilişkin veriler Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 3Ağustos 2019 tarihinde yayımlandı.
Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) aylık %0,86 arttı
TÜFE'de (2003=100) 2019 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre %0,86, bir önceki yılın Aralık ayına göre %7,35, bir önceki yılın aynı ayına göre %15,01 ve on iki aylık ortalamalara göre %19,62 artış gerçekleşti.
Aylık en yüksek artış %19,11 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda oldu
Ana harcama grupları itibarıyla 2019 yılı Ağustos ayında endekste yer alan gruplardan, eğitimde %4,26, konutta %2,04, çeşitli mal ve hizmetlerde %0,89 ve lokanta ve otellerde %0,75 artış gerçekleşti.
Aylık en fazla düşüş gösteren grup %1,94 ile ulaştırma oldu
Ana harcama grupları itibarıyla 2019 yılı Ağustos ayında endekste yer alan gruplardan giyim ve ayakkabıda %1,10 ve gıda ve alkolsüz içeceklerde %0,77 düşüş gerçekleşti.
Yıllık en fazla artış %41,42 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda gerçekleşti
TÜFE'de, bir önceki yılın aynı ayına göre çeşitli mal ve hizmetler %20,98, ev eşyası %20,13, lokanta ve oteller %18,52 ve eğitim %17,59 ile artışın yüksek olduğu diğer ana harcama gruplarıdır.
Özel kapsamlı TÜFE göstergesi (B) aylık %0,16 arttı
İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE'de 2019 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre %0,16, bir önceki yılın Aralık ayına göre %6,89, bir önceki yılın aynı ayına göre %15,05 ve on iki aylık ortalamalara göre %18,87 artış gerçekleşti.
Ağustos 2019'da endekste kapsanan 418 maddeden; 43 maddenin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 243 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 132 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti.
Tüketici fiyat endeksi, Ağustos 2019 [2003=100]
2. Ağustos ayı Reel Kesim Güven Endeksi (RKGE) Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından 26 Ağustos 2019 tarihinde yayımlandı.
Ağustos ayında Reel Kesim Güven Endeksi (Şekil 1) bir önceki aya göre yüzde 4,3 oranında artmıştır. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre ise yüzde 6,3 oranında artmıştır. Mevsimlikten arındırılmış Reel Kesim Güven Endeksi (RKGE-MA) ise bir önceki aya göre yüzde 5,7 oranında artarken, bir önceki yılın aynı ayına göre de yüzde 6 oranında artmıştır.
Şekil 1: Reel Sektör Güven Endeksi (Ağustos 2018- Ağustos2019)
Endeksi oluşturan yayılma endeksleri incelendiğinde, Üretim hacmi (Gelecek 3 ay) endeksi bir önceki aya göre düşüş gösterirken, Toplam sipariş miktarı (Mevcut durum), Mamul mal stok miktarı (Mevcut durum), Toplam sipariş miktarı (Son 3 ay), Sabit sermaye yatırım harcaması, İhracat sipariş miktarı (Gelecek 3 ay) Toplam istihdam (Gelecek 3 ay) endekslerinin artış gösterdiği görülmektedir.
Şekil 2: Üretim Hacmi, Toplam İstihdam ve İhracat Sipariş Miktarı (Ağustos 2018 – Ağustos 2019)
Ağustos ayı mevcut toplam sipariş miktarı endeksi Temmuz ayına göre yüzde 10,2 oranında artarak 80,9 puan seviyesinde gerçekleşmiştir. Geçen yılın Ağustos ayına göre ise endeks yüzde 8,9 oranında azalmıştır. Mevcut mamul stok miktarı Ağustos ayında bir önceki aya göre yüzde 0,8 oranında artmış; gelecek üç ay için üretim hacmi ise yüzde 0,9 oranında yükseliş sergilemiştir. Toplam istihdam (Gelecek üç ay) yüzde 0,5 oranında yükselmiştir.
Toplam sipariş miktarı (son üç ay) endeksi bir önceki aya göre yüzde 4,8 oranında artmış ve 100,9 puana yükselmiştir.
İhracat sipariş miktarı (gelecek üç ay) endeksi bir önceki aya göre yüzde 5,3 oranında artış göstermiştir. Aynı endeks 2018 yılı Ağustos ayına göre ise yüzde 11,1 oranında artmıştır.
2018 Ağustos ayında 106,1 puan olan sabit sermaye yatırım harcaması endeksi ise, Ağustos 2019’da yüzde 3,3 oranında azalarak 102,6 seviyesine gerilemiştir. Genel gidişat endeksi ise, Ağustos ayında bir önceki aya göre yüzde 13,3 artmış; bir önceki yılın aynı ayına göre ise yüzde 47,7 oranında artış göstermiştir.
Tablo 1: Bileşenler Bazında Reel Kesim Güven Endeki (Ağustos 2017, Ağustos 2018, Ağustos 2019)
REEL KESİM GÜVEN ENDEKSİ (RKGE) |
|||
2017 |
2018 2019 |
||
Ağustos |
Ağustos |
Ağustos |
|
Reel KesimGüvenEndeksi |
110,7 |
96,4 |
102,5 |
Toplamsiparişmiktarı (Mevcut durum) |
99,0 |
88,8 |
80,9 |
Mamul mal stokmiktarı (Mevcut durum) (*) |
97,6 |
94,5 |
96,4 |
Üretimhacmi (Gelecek 3 ay) |
118,0 |
104,5 |
112,5 |
Toplamistihdam (Gelecek 3 ay) |
112,1 |
100,7 |
106,1 |
Toplamsiparişmiktarı (Son 3 ay) |
114,7 |
100,8 |
100,9 |
İhracatsiparişmiktarı (Gelecek 3 ay) |
127,4 |
106,9 |
118,8 |
Sabitsermayeyatırımharcaması |
112,6 |
106,1 |
102,6 |
Genelgidişat |
104,5 |
69,0 |
101,9 |
(*) Mamul mal stok miktarı yayılma endeksi oluşturulurken ters kodlanmaktadır. Yayılma endeksinin artışı stok azalışına,
azalışı stok artışına işaret etmektedir.
3. Ağustos ayı inşaat ve hizmet sektörü güven endeksleri TÜİK tarafından 26 Ağustos 2019 tarihinde yayımlandı.
2019 yılı Temmuz ayında 52,4 olan mevsim etkilerinden arındırılmış inşaat sektörü güven endeksi, 2019 yılı Ağustos ayında 3,1 puan artarak 55,5 değerine yükselmiştir. Bir önceki yılın aynı dönemine göre ise 68,8 puan olan inşaat sektörü güven endeksi 13,3 puan azalarak yüzde 19,4 oranında düşmüştür.
Mevsimlikten arındırılmamış inşaat sektörü güven endeksine bakıldığında ise 2019 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre 1,0 puan artarak 56,2 puana yükseldiği görülmektedir. 2018 Ağustos ayı verilerine göre incelendiğinde ise, yüzde 18,0 oranında azaldığı gözlemlenmektedir.
Şekil 1: İnşaat Sektörü Güven Endeksi (Ağustos 2018 – Ağustos 2019)
Mevsimlikten arındırılmış inşaat sektörü güven endeksini oluşturan alt kalemlere bakıldığında, Temmuz 2019’da 38,7 puan olan alınan siparişlerin mevcut düzeyinin, Ağustos 2019’da 2,9 puan arttığı ve 41,6 puan olduğu gözlemlenmektedir (Tablo 1). Gelecek 3 aylık dönem için toplam çalışan sayısı beklentisi ise, Temmuz 2019’da 66,0 puan iken, Ağustos 2019’da yüzde 5,2 oranında artarak 69,4 puan olmuştur.
Tablo 1: İnşaat Sektörü Güven Endeksi Bileşenleri (Temmuz 2019 – Ağustos 2019)
Endeks |
||
Tem.19 |
Ağu.19 |
|
İnşaat Sektörü Güven Endeksi |
52,4 |
55,5 |
Alınan kayıtlı siparişlerin mevcut düzeyi |
38,7 |
41,6 |
Toplam çalışan sayısı beklentisi (gelecek 3 aylık dönemde) |
66,0 |
69,4 |
2019 Ağustos ayı mevsimlikten arındırılmış hizmet sektörü güven endeksi incelendiğinde (Şekil 2), 2018 yılı Ağustos ayına göre yüzde 1,3 oranında artış gösterdiği (1,2 puan) ve 89,1 puana yükseldiği göze çarpmaktadır. 2019 yılı Temmuz ayına göre bakıldığında ise yüzde 6,7 oranında arttığı (5,6 puan) görülmektedir.
Mevsimlikten arındırılmamış endeks ise, 2019 yılının Temmuz ayına göre yüzde 4,3 oranında artarak (3,9 puan) 95,2 olurken, 2018 yılı Ağustos ayına göre yüzde 4,6 oranında (4,2 puan) artmıştır.
Mevsim etkilerinden arındırılmış hizmet sektörü güven endeksinin oluştuğu alt kalemler incelendiğinde (Tablo 2), Temmuz 2019’da 79,2 puan olan iş durumunun, Ağustos 2019’da yüzde 7,7 oranında (6,1 puan) artarak 85,3 puan olduğu görülmektedir. Hizmet sektörünün diğer bir alt kalemi olan hizmetlere olan talep Ağustos 2019’de bir önceki aya göre 6,8 puan artmış ve 84,6 puan olmuştur. Temmuz 2019’da 93,5 puan olan gelecek 3 aylık dönem için hizmetlere olan talep beklentisi ise, Ağustos 2019’da yüzde 4,3 artmış ve 97,5 puan olmuştur.
Tablo 2: Hizmet sektörü güven endeksi alt bileşenleri (Temmuz 2019 – Ağustos 2019)
Endeks |
||
Tem. 19 |
Ağu. 19 |
|
Hizmet Sektörü Güven Endeksi |
83,5 |
89,1 |
İş Durumu (Son 3 aylık dönemde) |
79,2 |
85,3 |
Hizmetlere olan talep (son 3 aylık dönemde) |
77,8 |
84,6 |
Hizmetlere olan talep beklentisi (gelecek 3 aylık dönemde) |
93,5 |
97,5 |
4. Haziran 2019 Sanayi Üretim Endeksi’ne ilişkin veriler Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 16 Ağustos 2019 tarihinde yayımlandı.
TÜİK tarafından aylık yayımlanan Sanayi Üretim Endeksi, Türkiye’deki sanayi kuruluşlarının toplam üretiminin zaman içindeki değişimi hakkında bilgi vermektedir.[1]
Şekil 1: Aylara göre sanayi üretim endeksi
Haziran ayında Türkiye (TR) Geneli Sanayi Üretim Endeksi bir önceki aya (Mayıs 2019) göre yüzde 3,7 azalış göstermiştir. Haziran (2019) ayındaki azalışta bir önceki aya göre imalat sanayi sektöründeki yüzde 4,2’lik ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektöründeki yüzde 1,3’lük azalış etkili olmuştur. Madencilik ve taşocakçılığı sektöründe ise yüzde 2,4’lük artış gözlenmiştir.
Ana sanayi gruplarına bakıldığında toplam sanayi endeksindeki azalışta sermaye malı, dayanıksız tüketim malı, ara malı ve enerji sektörlerinde yaşanan azalışın etkisi olduğu görülmektedir (sırasıyla yüzde 9,9’luk, 3,6’lık, 2,7’lik ve 1,3’lük azalışlar).
Teknoloji sınıflarına bakıldığında bir önceki aya göre yüksek teknolojili üretimde yüzde 32,2’lik, orta düşük teknolojili üretimde yüzde 3,6’lık, orta yüksek teknolojili üretimde yüzde 2,4’lük ve düşük teknolojili üretimde yüzde 1,8’lik azalış olduğu görülmektedir.
Şekil 2: Yıllara göre Haziran ayları itibariyle sanayi üretim endeksi
Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 3,9 oranında azalış göstermiştir. Haziran(2019) ayında önceki yıla göre ana sanayi sektörleri itibariyle yüzde 4,6 ile sadece imalat sanayi sektöründe azalış gerçekleşmiştir. Madencilik ve taşocakçılığı sektöründe yüzde 4,8 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektöründe yüzde 0,5 artış gözlenmiştir.
Ana sanayi gruplarına bakıldığında, ara malı imalatında yüzde 8,1’lik, sermaye malı imalatında yüzde 5,8’lik ve dayanıksız tüketim malı imalatında yüzde 2’lik azalış yaşanmıştır. Dayanıklı tüketim malı imalatında yüzde 14,9’luk ve enerji imalatında yüzde 3,9’luk artış görülmüştür.
Bir önceki yılın aynı ayına göre değişime teknoloji sınıflarına göre bakıldığında en yüksek azalışın yüzde 9,8’lik azalışla orta düşük teknolojili üretimde olduğu görülmektedir. Orta düşük teknolojili üretimi yüzde 4,5’lik azalış ile yüksek teknolojili üretim, yüzde 3,8’lik azalışla orta yüksek teknolojili üretim ve yüzde 1,3’lük azalış ile düşük teknolojili üretim takip etmiştir.
Tablo 1: Sanayi Üretim Endeksi Büyüme Oranları, Haziran 2019 |
Önceki Aya Göre (%) |
Önceki Yıla Göre (%) |
Ara Malı |
-2,7 |
-8,1 |
Dayanıklı Tüketim Malı |
6,1 |
14,9 |
Dayanıksız Tüketim Malı |
-3,6 |
-2,0 |
Enerji |
-1,3 |
3,9 |
Sermaye Malı |
-9,9 |
-5,8 |
TOPLAM |
-3,7 |
-3,9 |
Tablo 2: Sanayi Üretim Endeksi Sektörel Büyüme Oranları, Haziran 2019 |
Önceki Aya Göre (%) |
Önceki Yıla Göre (%) |
Madencilik ve Taşocakçılığı |
2,4 |
4,8 |
İmalat Sanayi |
-4,2 |
-4,6 |
Elektrik, Gaz, Buhar ve İklimlendirme Üretimi ve Dağıtımı |
-1,3 |
0,5 |
TOPLAM |
-3,7 |
-3,9 |
|
|
|
Tablo 3. Sanayi Üretim Endeksi Teknoloji Sınıflarına Göre Büyüme Oranları, Haziran 2019 |
Önceki Aya Göre (%) |
Önceki Yıla Göre (%) |
Düşük Teknoloji |
-1,8 |
-1,3 |
Orta Düşük Teknoloji |
-3,6 |
-9,8 |
Orta Yüksek Teknoloji |
-2,4 |
-3,8 |
Yüksek Teknoloji |
-32,2 |
-4,5 |
TOPLAM |
-3,7 |
-3,9 |
5. TEPAV Perakende Güven Endeksi 2.8.2019:
Perakende güveni, Temmuz 2019’da bir önceki aya göre 5,2 puan, bir önceki yılın aynı dönemine göre 10,7 puan azaldı. Perakende güveninin temmuz ayında geçen yıla ve geçen aya göre azalışında, geçtiğimiz 3 ayda işlerin durumu ve gelecek 3 ayda satış beklentisi göstergelerindeki düşüş etkili oldu. “Mobilya, aydınlatma ekipmanı ve ev içi kullanım ürünleri” sektörü, temmuz ayında perakende güveninde en fazla azalış gösteren sektör oldu. AB-28 ve Euro Bölgesi ile karşılaştırıldığında Türkiye, geçen yıla göre AB-28 ve Euro Bölgesi’nden daha kötü performans sergiledi.
Perakende güveni geçen yıla ve geçen aya kıyasla azaldı
Temmuz ayında -20,4 puan değerini alan TEPE, geçen yılın aynı dönemine göre 10,7 puan, geçen aya göre 5,2 puan azaldı. TEPE değerinin geçen yıla ve geçen aya göre azalışında, geçtiğimiz 3 ayda işlerin durumu ve gelecek 3 ayda satış beklentisi göstergelerindeki kötüleşme etkili oldu.
Perakendecilerin satış beklentileri azaldı
Önümüzdeki 3 aya ilişkin satış beklentilerinin denge değeri Temmuz 2019’da -26,9 puan oldu. Buna göre önümüzdeki 3 aya ilişkin satış beklentileri, bir önceki aya göre 10,8 puan, bir önceki yılın aynı ayına göre 25,0 puan azaldı.
Temmuz 2019’da TEPE anketi katılımcılarının yüzde 22,4’ü önümüzdeki 3 ayda işlerinde iyileşme beklerken, yüzde 49,5’i işlerinde kötüleşme beklediğini belirtti. İşlerinde bir değişiklik beklemeyenlerin oranı ise, yüzde 28,1 oldu.
6.2019 Temmuz Ayı Kurulan ve Kapana Şirket Sayıları:
2019 yılı Temmuz ayında kurulan şirketlerin sayısında bir önceki aya göre %57,00 oranında artış oldu.
Kapanan kooperatif sayısında geçen yılın aynı ayına göre %10,48 oranında azalış oldu.
2019 yılının ilk yedi ayında kapanan kooperatif sayısı, 2018 yılının aynı dönemine göre %14,31 oranında azaldı.
2019 Temmuz Ayı Genel Görünümü
İLAN |
ŞİRKET |
TEMMUZ 2019 |
HAZİRAN 2019 |
Bir Önceki Aya Göre Değişim (%) |
TEMMUZ 2018 |
Bir Önceki Yılın Aynı Ayına Göre Değişim (%) |
OCAK- TEMMUZ (7 Aylık) |
||
2018 |
2019 |
Değişim (%) |
|||||||
Kurulan* |
Şirket |
7.197 |
4.584 |
57,00 |
6.797 |
5,88 |
53.055 |
47.173 |
-11,09 |
Kooperatif |
104 |
57 |
82,46 |
74 |
40,54 |
653 |
646 |
-1,07 |
|
Ger.KişiTic.İşl. |
1.934 |
1.132 |
70,85 |
2.163 |
-10,59 |
23.098 |
13.422 |
-41,89 |
|
Tasfiye |
Şirket |
1.231 |
954 |
29,04 |
944 |
30,40 |
7.208 |
8.182 |
13,51 |
Kooperatif |
211 |
78 |
170,51 |
178 |
18,540 |
562 |
594 |
5,69 |
|
Kapanan** |
Şirket |
1.119 |
717 |
56,07 |
912 |
22,70 |
6.329 |
6.632 |
4,79 |
Kooperatif |
94 |
39 |
141,03 |
105 |
-10,48 |
594 |
509 |
-14,31 |
|
Ger.KişiTic.İşl. |
1.815 |
973 |
86,54 |
2.084 |
-12,91 |
11.441 |
12.084 |
5,62 |
* Kurulan gerçek kişi ticari işletmesi sayısı adi ortaklıkları da içermektedir.
* * Kapanan gerçek kişi ticari işletmesi sayısı, yapılan tebligatlarla ticari faaliyeti bulunmadığı tespit edilen gerçek kişi ticari işletmesinin kayıtlarının ilgili Ticaret Sicil Müdürlükleri tarafından Ticaret Sicil Yönetmeliğinin 51. maddesine istinaden re’sen silinen işletmelerini kapsamamaktadır. 2019 yılı Temmuz ayında 61, Ocak-Temmuz döneminde 11.891 gerçek kişi ticari işletmesi re’sen kapatılmıştır.
2019 yılı Temmuz ayında tüm illerde şirket veya kooperatif kuruluşu gerçekleşmiştir.
%9,97’si Ankara, %5,25’i İzmir’de kurulmuştur.
2019 Temmuz ayında kurulan şirketlerin sermayelerinin toplamı, bir önceki aya göre%132,27 oranında arttı.
2019 Temmuz Ayı Şirket Türlerine Göre Şirket Kuruluşları
|
Şirket Türleri |
Genel Toplam |
|||||||
Anonim |
Kollektif |
Komandit |
Limited |
Kooperatif |
|
||||
MAYIS 2019 |
Sayı |
934 |
3 |
|
5.733 |
128 |
6.798 |
|
|
Sermaye (TL) |
573.227.741 |
215.000 |
|
1.734.946.250 |
|
2.308.388.991 |
|
||
HAZİRAN 2019 |
Sayı |
630 |
|
|
3.954 |
57 |
4.641 |
|
|
Sermaye (TL) |
507.391.274 |
|
|
1.130.237.175 |
|
1.637.628.449 |
|
||
TEMMUZ 2019 |
Sayı |
918 |
|
|
6.279 |
104 |
7.301 |
|
|
Sermaye (TL) |
943.430.314 |
|
|
2.860.267.300 |
|
3.803.697.614 |
|
||
2019 TOPLAM |
Sayı |
6.289 |
11 |
|
40.873 |
646 |
47.819 |
|
|
Sermaye (TL) |
4.701.823.615 |
1.640.000 |
|
12.382.249.525 |
|
17.085.713.140 |
|
||
2019 Temmuz ayında şirket ve kooperatiflerin 2.635’i ticaret, 1.062’si imalat ve 638’i inşaat sektöründe kurulmuştur. 792 gerçek kişi ticari işletmesi ise ticaret sektöründe kuruldu.
2019 Temmuz ayında kurulan 104 Kooperatifin 45’i Konut Yapı Kooperatifidir.
2019 yılı Temmuz ayında 1.204 adet yabancı ortak sermayeli şirket kuruldu.
İllere Göre Dağılım |
|||||||||||||||||
|
İL ADI |
2019 TEMMUZ (BİR AYLIK) |
2018 TEMMUZ (BİR AYLIK) |
||||||||||||||
NUTS 3 |
KURULAN |
TASFİYE |
KAPANAN |
KURULAN |
TASFİYE |
KAPANAN |
|||||||||||
KODU |
ŞİRKET |
KOOP. |
GER. KİŞİ |
ŞİRKET |
KOOP. |
ŞİRKET |
KOOP. |
GER. KİŞİ |
ŞİRKET |
KOOP. |
GER. KİŞİ |
ŞİRKET |
KOOP. |
ŞİRKET |
KOOP. |
GER. KİŞİ |
|
|
|||||||||||||||||
TR332 |
AFYONKARA. |
20 |
0 |
15 |
5 |
1 |
3 |
2 |
14 |
27 |
2 |
9 |
5 |
1 |
2 |
0 |
19 |
TR310 |
İZMİR |
378 |
5 |
82 |
75 |
15 |
80 |
2 |
130 |
443 |
11 |
132 |
69 |
8 |
59 |
5 |
104 |
TR331 |
MANİSA |
55 |
1 |
24 |
9 |
3 |
6 |
3 |
45 |
44 |
1 |
21 |
0 |
4 |
7 |
2 |
30 |
|
TOPLAM |
453 |
6 |
121 |
89 |
19 |
89 |
7 |
189 |
514 |
14 |
162 |
74 |
13 |
68 |
7 |
153 |
Kaynak: Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi |
7. Özel Sektörün Yurt Dışından Sağladığı Kredi Borcuna ilişkin Haziran 2019 verileri, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından 20 Ağustos 2019 tarihinde yayımlandı.[2]
2019 yılı Haziran ayı itibarıyla özel sektörün yurt dışından sağladığı uzun vadeli kredi borcu 2018 yılsonuna göre %3,7 (~7,8 milyar dolar) azalarak yaklaşık 201,7 milyar ABD doları olmuştur. Aynı dönemde kısa vadeli kredi borcu ise %19,2’lik bir düşüşle 12,4 milyar ABD doları seviyesine gerilemiştir.
Böylelikle toplam kredi borcu yaklaşık 10,7 milyar ABD doları azalarak 214,1 milyar ABD doları seviyesinde gerçekleşmiştir (Şekil 1).
Şekil 1: Özel Sektörün Yurt Dışından Sağladığı Kredi Borcu (2004 –Haziran 2019)
Kaynak: TCMB
8. 2019 Haziran Kısa Vadeli Dış Borç İstatistikleri: Kısa vadeli dış borçlara ilişkin 2019 Haziran ayı verileri, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından 21 Ağustos 2019 tarihinde yayımlandı[3].
Kısa vadeli dış borçlar, temel olarak bankaların aylık döviz vaziyeti stokları, özel sektörün yurt dışından sağladığı kredilerin izlendiği veri tabanı, ticari kredilere ilişkin Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ithalat verileri ve Merkez Bankası aylık döviz vaziyeti kaynaklarından derlenmektedir.
Buna göre, kısa vadeli dış borç stoku 2019 yılı ikinci çeyreklik itibarıyla 2018 yılsonuna göre 5,9 milyar ABD doları artmış ve yaklaşık 122,9 milyar ABD doları olarak gerçekleşmiştir (Şekil 1). Aynı dönemde bankalar kaynaklı kısa vadeli dış borç stoku 81 milyon ABD doları azalarak 57,1 milyar ABD dolarına gerilerken, diğer sektörler kaynaklı kısa vadeli dış borç stoku 5,4 milyar ABD doları artarak 59,3 milyar ABD dolarına yükselmiştir.
Şekil 1: Kısa Vadeli Dış Borç Stoku (1990:Q1- 2019:Q2, Milyon ABD Doları)
9. Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) ikinci çeyrek değerlerine ilişkin veriler Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 02 Eylül 2019 tarihinde yayımlandı.
Tablo 1’de görüldüğü üzere GSYH zincirlenmiş hacim endeksinin (2009=100) bir önceki yılın aynı dönemine göre değişim oranı ile hesaplanan GSYH büyüme hızı, 2019’un ikinci çeyreğinde yüzde -1,5 seviyesinde gerçekleşmiştir. Öte yandan endeks bir önceki çeyreklik döneme (2019 yılı birinci çeyrek) göre ise yüzde 37,5 düşüş göstermiştir. GSYH 2019 yılının ikinci çeyreğinde, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 29,6 artarken bir önceki çeyreğe göre yüzde 11,2 artarak 1 trilyon 24 milyar 226 milyon TL değerini almıştır.
GSYH’yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde; 2019 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak; tarım sektörü toplam katma değeri yüzde 3,4 artarken sanayi sektörünün katma değeri ise yüzde 2,7 ve inşaat sektörünün katma değeri yüzde 12,7 azalmıştır. Ticaret, ulaştırma, konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetlerinin toplamından oluşan hizmetler sektörünün katma değeri ise yüzde 0,3 azalmıştır. (Tablo 3).
Tablo 1: Gayrisafi Yurtiçi Hasıla Sonuçları, 2018-2019
Yıl |
Çeyrek |
Cari fiyatlarla (Milyar TL) |
Cari fiyatlarla (Milyar $) |
Zincirlenmiş hacim endeksi (2009=100) |
Endeks değişim oranı* (%) |
2018 |
I |
790 |
207 |
158,5 |
7,4 |
II |
890 |
206 |
173,3 |
5,6 |
|
III |
1.026 |
190 |
184,8 |
2,3 |
|
IV |
1.017 |
186 |
180,7 |
-2,8 |
|
Yıllık |
3.724 |
789 |
174,3 |
3,1 |
|
2019 |
I |
921 |
172 |
154,8 |
-2,4 |
II |
1.024 |
175 |
170,7 |
-1,5 |
*Bir önceki yılın aynı dönemine göre enflasyon değişimi
[1] Bültende mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış veriler kullanılmaktadır.
[2]TCMB, her ay verileri geçmişe dönük revize ettiği için bilgi notlarında yer alan tablolardaki eski yıllara ait veriler farklılık gösterebilmektedir.
[3]TCMB, her ay verileri geçmişe dönük revize ettiği için bilgi notlarında yer alan tablolardaki eski yıllara ait veriler farklılık gösterebilmektedir.