26.3.2018
MANİSA ODA VE BORSALAR TÜRKİYE EKONOMİSİ ve MANİSA
İLE İLGİLİ ÖZET RAPORLAR
Özetin Özeti:
Hazırlayan:
Prof.Dr. Hüseyin AKTAŞ
Doç.Dr. Mahmut KARĞIN
Manisa TOBB Akademik Danışmanları.
1. Ocak 2018 Sanayi Üretim Endeksi’ne ilişkin veriler Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 16 Mart 2018 tarihinde yayımlandı.
TÜİK tarafından aylık yayımlanan Sanayi Üretim Endeksi, Türkiye’deki sanayi kuruluşlarının toplam üretiminin zaman içindeki değişimi hakkında bilgi vermektedir.[1]
Şekil 1: Aylara göre sanayi üretim endeksi (mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış, 2015=100)
Ocak ayında Türkiye (TR) Geneli Sanayi Üretim Endeksi bir önceki aya (Aralık 2017) göre yüzde 0,8 azalış göstermiştir. Ocak (2018) ayındaki azalışta bir önceki aya göre imalat sanayi sektöründeki yüzde 1,2’lik azalışın etkili olduğu görülmektedir. Madencilik ve taşocakçılığı sektöründe bir önceki aya göre yüzde 5,2’lik ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektöründe bir önceki aya göre yüzde 0,6’lık artış yaşanmıştır.
Şekil 2: Yıllara göre Ocak ayları itibariyle sanayi üretim endeksi
(takvim etkisinden arındırılmış, 2015=100)
Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 12 oranında artış göstermiştir. Ocak (2018) ayında önceki yıla göre ana sanayi sektörleri itibariyle en yüksek artış yüzde 22,9 ile madencilik ve taşocakçılığı sektöründe gerçekleşti. Bu sektörü, yüzde 12,3 artışla imalat sanayi ve yüzde 3,7 artışla elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörleri takip etti.
2. 2017 Aralık ayı Hanehalkı İşgücü İstatistikleri, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından 15 Mart 2018 tarihinde açıklandı.
2017’nin Aralık ayında Türkiye’deki toplam işsiz sayısı, geçen yılın aynı dönemine göre 581 bin kişi azalarak 3 milyon 291 bin kişi oldu. Böylece işsizlik oranı 2,3 puan, tarım dışı işsizlik oranı ise 2,6 puan azalarak sırasıyla yüzde 10,4 ve yüzde 12,3 olarak gerçekleşti. Genç nüfusta işsizlik oranı ise 4,8 puan azalarak yüzde 19,2’ye geriledi.
Aralık 2017’de Türkiye genelinde 15 yaş ve üstü bireylerde istihdam edilen kişi sayısı, bir önceki yılın aynı dönemine göre 1 milyon 619 bin kişi artış göstererek 28 milyon 288 bin kişi oldu.
Grafik 1. Türkiye’de 15 yaş ve üzerinde istihdam edilen kişi sayısı ve 15 yaş ve üzerinde toplam işgücü, Aralık 2016- Aralık 2017 Kaynak: TÜİK
Aralık 2017’de, 15 yaş ve üzeri bireylerde işgücüne dâhil olmayan kadınların sayısı 2016 yılının aynı dönemine göre 34 bin kişi azalara 20,3 milyona gerilerken, işgücüne dâhil olmayan erkeklerin sayısı da 8,5 milyon olarak gerçekleşti. Toplamda iş gücüne dâhil olmayanlar ise bir önceki yılın aynı dönemine göre 110 bin kişi artarak 28,7 milyon kişiye yükseldi. Tarım istihdamı 5,2 milyon, tarım dışı istihdam ise 23,1 milyon kişi olarak gerçekleşti.
3. Ocak 2018 Dış ticaret istatistiklerine ilişkin veriler Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 28 Şubat 2018 tarihinde yayımlandı.
TÜİK, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliği ile hazırladığı dış ticaret verilerini aylık olarak yayınlamaktadır.
Ocak ayında Türkiye’nin ihracatı, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 10,7 artarak 12 milyar 457 milyon dolar oldu. Ocak ayı ithalatı, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 38 artarak 21 milyar 524 milyon dolar olarak gerçekleşti. Buna göre Ocak ayı dış ticaret açığı, yüzde 108,8 artarak 9 milyar 67 milyon dolara yükseldi. 2017 Ocak ayında yüzde 72,1 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı ise 2018 Ocak ayında yüzde 57,9’a düştü.
Şekil 1: Aylara göre ihracat, milyar $ (2017-2018 Ocak-Aralık)
Kaynak: TÜİK
Şekil 2: Aylara göre ithalat, milyar $ (2017-2018 Ocak-Aralık)
Kaynak: TÜİK
İhracat rakamları 2018’in ilk ayında bir önceki aya göre yüzde 10,1 azalış; bir önceki yılın aynı ayına göre ise yüzde 10,7 artış gösterirken, 12,5 milyar dolar olarak gerçekleşti. 2018 yılına düşüşle başlayan ithalat rakamları 2017 Aralık ayında 23,1 milyar dolar olan iken, yüzde 6,8 azalış ile Ocak ayında 21,5 milyar dolar olarak gerçekleşti.
Şekil 3:Ülkelere göre dış ticaret, $ (2018 Ocak)
Sıra |
Ülke adı |
İhracat |
1 |
Almanya |
1.343.364.814 |
2 |
İngiltere |
746.700.626 |
3 |
İtalya |
742.063.241 |
4 |
Irak |
638.636.964 |
5 |
ABD |
610.333.017 |
6 |
İspanya |
583.873.600 |
7 |
Fransa |
581.340.423 |
8 |
Hollanda |
406.044.397 |
9 |
Belçika |
322.377.796 |
10 |
Romanya |
291.897.641 |
Sıra |
Ülke adı |
İthalat |
1 |
Çin |
2.175.744.712 |
2 |
Rusya |
2.049.446.733 |
3 |
Almanya |
1.629.301.177 |
4 |
ABD |
1.120.462.376 |
5 |
Gizli Ülke |
1.001.181.836 |
6 |
İtalya |
853.168.513 |
7 |
Fransa |
670.897.541 |
8 |
G. Kore |
669.680.948 |
9 |
İran |
577.543.411 |
10 |
Hindistan |
574.507.471 |
Kaynak: TÜİK
Türkiye, 2018 Ocak ayında en fazla ihracatı Almanya’ya yapmıştır. 1,34 milyar dolarlık ihracat ile Almanya birinci sırada yer alırken Almanya’yı sırası ile 746,7 milyon dolar ile İngiltere, 742,1 milyon dolar ile İtalya ve 638,6 milyon dolar ile Irak takip etmektedir. İthalatta ise Çin lider konumdadır. Türkiye’nin 2018 Ocak ayında Çin’den yaptığı ithalat 2,17 milyar dolar olup Çin’i sırası ile 2,05 milyar dolar ile Rusya, 1,62 milyar dolar ile Almanya ve 1,12 milyar dolar ile ABD takip etmektedir.
4. Mart ayı Reel Kesim Güven Endeksi (RKGE) Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB) tarafından 22 Mart 2018 tarihinde yayımlandı.
Mart ayında Reel Kesim Güven Endeksi (Şekil 1) bir önceki aya göre yüzde 1 oranında artmıştır. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre ise yüzde 2.7 oranında artmıştır. Mevsimlikten arındırılmış Reel Kesim Güven Endeksi (RKGE-MA) ise bir önceki aya göre yüzde 1.2 oranında azalırken, bir önceki yılın aynı ayına göre ise yüzde 2.8 oranında artmıştır.
Şekil 1: Reel Sektör Güven Endeksi (Mart 2017-Mart 2018)
Tablo 1: Bileşenler Bazında Reel Kesim Güven Endeki (Mart 2016, Mart 2017, Mart 2018)
REEL KESİM GÜVEN ENDEKSİ (RKGE) |
|||
2016 |
2017 2018 |
||
Mart |
Mart |
Mart |
|
Reel Kesim Güven Endeksi |
106.0 |
108.9 |
111.9 |
Toplam sipariş miktarı (Mevcut durum) |
88.5 |
92.7 |
97.0 |
Mamul mal stok miktarı (Mevcut durum) (*) |
95.7 |
100.4 |
95.0 |
Üretim hacmi (Gelecek 3 ay) |
129.5 |
129.5 |
131.7 |
Toplam istihdam (Gelecek 3 ay) |
110.2 |
120.9 |
111.4 |
Toplam sipariş miktarı (Son 3 ay) |
96.3 |
98.5 |
104.4 |
İhracat sipariş miktarı (Gelecek 3 ay) |
124.2 |
125.4 |
136.1 |
Sabit sermaye yatırım harcaması |
106.9 |
108.7 |
119.5 |
Genel gidişat |
96.5 |
95.3 |
100.0 |
(*) Mamul mal stok miktarı yayılma endeksi oluşturulurken ters kodlanmaktadır. Yayılma endeksinin artışı stok azalışına,
azalışı stok artışına işaret etmektedir.
5. Mart 2018 Tüketici Güven Endeksi’ne ilişkin veriler Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 20 Mart 2018 tarihinde yayımlandı.
TÜİK tarafından aylık yayımlanan Tüketici Güven Endeksi, tüketicilerin yakın gelecekte yapılması planlanan harcama ve tasarruflarına ilişkin eğilimleri hakkında bilgi vermektedir.
Tüketici Güven Endeksi bir önceki aya göre azalış sergilemiştir.
2018 Şubat ayında 72.3 olan Tüketici Güven Endeksi, 2018 Mart ayında1 puan azalarak, 71.3 puan seviyesine gerilemiştir. Bir önceki yılın aynı dönemine göre ise 3.5 puan artış göstermiştir.
Şekil 1: Tüketici Güven Endeksi (Ocak 2017-Mart 2018)
Tüketici Güven Endeksi alt kalemlerindeki değişime bir önceki aya göre bakıldığında, gelecek 12 ay için işsiz sayısındaki düşüş beklentisinin (1.8 puan) ve genel ekonomik durum beklentisinin (1.7 puan) kötüleştiği, bu beklentilerin yanı sıra hanenin maddi durum beklentisinin 0.7 puan azaldığı görülmektedir (Tablo 1). Tasarruf etme ihtimali ise bir önceki aya göre 0.3 puan artış göstermiştir.
Tablo 1:Tüketici Güven Endeksi Alt Kalemleri
Endeks |
Değişim oranı, % |
|||
Şubat’18 |
Mart’18 |
Bir önceki yılın aynı ayına göre |
Bir önceki aya göre |
|
Tüketici Güven Endeksi |
72.3 |
71.3 |
-0.1 |
-1.3 |
Hanenin maddi durum beklentisi |
91.3 |
90.6 |
0.2 |
-0.7 |
Genel ekonomik durum beklentisi |
96.8 |
95.1 |
0.7 |
-1.7 |
İşsiz sayısı beklentisi |
75.3 |
73.5 |
-0.9 |
-2.4 |
Tasarruf etme ihtimali |
25.7 |
26.0 |
-1.9 |
1.2 |
6. 2018 Şubat Ayına Ait Kurulan ve Kapanan Şirket İstatistikleri Haber Bülteni
2018 Şubat ayında kapanan şirket sayısında bir önceki aya göre %71,91 azalış oldu.
Kurulan şirket sayısında geçen yılın aynı ayına göre %27,80 artış oldu.
2018 yılı ilk iki ayında kurulan şirket sayısı, 2017 yılının aynı dönemine göre %41,39 oranında arttı.
2018 Şubat Ayı Genel Görünümü
İLAN |
ŞİRKET |
ŞUBAT 2018 |
OCAK 2018 |
Bir Önceki Aya Göre Değişim (%) |
ŞUBAT 2017 |
Bir Önceki Yılın Aynı Ayına Göre Değişim (%) |
OCAK- ŞUBAT (2 Aylık) |
||
2017 |
2018 |
Değişim (%) |
|||||||
Kurulan* |
Şirket |
7.094 |
9.535 |
-25,60 |
5.551 |
27,80 |
11.761 |
16.629 |
41,39 |
Kooperatif |
73 |
96 |
-23,96 |
66 |
10,61 |
131 |
169 |
29,01 |
|
Ger.Kişi Tic.İşl. |
3.136 |
4.937 |
-36,48 |
3.861 |
-18,78 |
9.037 |
8.073 |
-10,67 |
|
Tasfiye |
Şirket |
914 |
1.483 |
-38,37 |
939 |
-2,66 |
2.120 |
2.397 |
13,07 |
Kooperatif |
37 |
54 |
-31,48 |
45 |
-17,78 |
106 |
91 |
-14,15 |
|
Kapanan** |
Şirket |
621 |
2.211 |
-71,91 |
762 |
-18,50 |
2.691 |
2.832 |
5,24 |
Kooperatif |
61 |
206 |
-70,39 |
53 |
15,09 |
266 |
267 |
0,38 |
|
Ger.Kişi Tic.İşl. |
1.958 |
2.803 |
-30,15 |
1.822 |
7,46 |
4.667 |
4.761 |
2,01 |
* Kurulan gerçek kişi ticari işletmesi sayısı adi ortaklıkları da içermektedir.
* * Kapanan gerçek kişi ticari işletmesi sayısı, yapılan tebligatlarla ticari faaliyeti bulunmadığı tespit edilen gerçek kişi ticari işletmesinin kayıtlarının ilgili Ticaret Sicil Müdürlükleri tarafından Ticaret Sicil Yönetmeliğinin 51. maddesine istinaden re’sen silinen işletmelerini kapsamamaktadır. 2018 yılı Şubat ayında 927, gerçek kişi ticari işletmesi re’sen kapatılmıştır.
[1] Bültende mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış veriler kullanılmaktadır.